woensdag 2 mei 2018

Eugene Marshall schreef voor "The History of Evil" het hoofdstuk “Baruch Spinoza on Evil” - #spinoza


Volgende maand zullen bij Routledge tezamen de onder de hoofdredactie van Chad Meister, (Professor of Philosophy at Bethel College) & Charles Taliaferro (St. Olaf College, USA) samengestelde zes delen verschijnen van The History of Evil – van de oertijden tot heden. [Zie afbeelding aan het eind van 't blog]. 
This set of six volumes explore the history of evil from 2000 BCE to the present day. Including dozens of original essays, in collaboration with six distinguished scholars as volume editors, this set is intended to be an accessible, international contribution to the philosophical study of evil in multiple cultures and times.
Waarom ik dit in een blog vermeld is daar Eugene Marshall, assistant professor of philosophy aan de filosofiefaculteit van de Florida International University, met Spinoza als zijn specialiteit [cf. bij PhilPapers “My specialty is Spinoza”] - hij schreef o.a. The Spiritual Automaton: Spinoza's Science of the Mind [Oxford University Press. 2013] – door Daniel Robinson, de redacteur van het deel The History of Evil in the Early Modern Age - 1450–1700 CE, gevraagd is om het hoofdstuk “Baruch Spinoza on Evil” te schrijven. Het werd het 15e hoofdstuk.
Op zijn pagina bij academia.edu heeft Eugene Marshall zijn tekst over ‘t Kwaad bij Spinoza die hij bij de redacteur inleverde alvast voorgepubliceerd. Daarvan kunnen we dus al kennis nemen. Blijkbaar schreef hij die tekst al ruim voor 2013, want zijn eigen boek staat in de bibliografie en voetnoten van dat artikel nog als forthcoming. Het is een helder artikel – ik neem hier de inleiding over:

The seventeenth Century Dutch philosopher Baruch Spinoza held several views that his contemporaries found heretical, his beliefs about the nature of good and evil among them. According to Spinoza, nothing at all is either good or evil, from the perspective of God or the natural world. Instead, he argues, good and evil are merely words that humans employ to label things we find pleasant or unpleasant, desirable or undesirable. We only ascribe intrinsic goodness or evil to things because we falsely believe the world to have been created for our benefit.
This may sound like moral nihilism, but Spinoza is not properly understood this way.1 Spinoza does claim that people generally call things good and evil only because they find them to be pleasant and desirable or unpleasant and undesirable. When we speak more carefully, however, these words are best used to pick out what is really useful or harmful for us; so, we should not do away with concepts of good and evil. Rather, he argues, we should retain these concepts and use them to pick out what can really benefit or harm us. In short, then, Spinoza is not a nihilist about good and evil, but a kind of reductive relativist. What’s more, he is not a simple subjectivist, taking good and evil to be whatever anyone happens to like or dislike, because, he argues, human beings have a real and fixed nature that determines our good. Those things that consistently benefit or hinder our advancement towards that good are, in that instance, rightly called good or evil for us. More precisely, Spinoza argues, because the true human good resides in a life guided by rationality, evil is thus anything that hinders our living lives guided by reason.
Finally, Spinoza argues that, because human beings are fragile and dependent creatures, the best way to live a life guided by reason is to live in a relatively harmonious society of others with such interests. Thus, anything that prevents the operations of a harmonious society is also rightly called evil for us.
In short, then, Spinoza denies the objective reality of good and evil but argues for the usefulness of retaining the words to identify what is beneficial or a hindrance to our living a life guided by reason, which can only occur in a well-ordered society. Thus, evil is nothing intrinsically real in things, but we can still use the term to describe what helps us to live rationally with others.
The next four sections contain an analysis of his views on good and evil. They shall establish the following four claims, respectively: that neither good nor evil are intrinsically real; that good and evil are terms we should retain to describe what we know to be truly useful or a hindrance to our good; that a life guided by reason is our true good and, thus, anything that aids this is rightly called good and anything that hinders it evil for us; and, finally, that our true good is only achievable in a relatively harmonious, rational society, so that anything that prevents us from doing so is also rightly called evil.

Er is, zoals de bezoeker van dit blog zal weten, redelijk wat geschreven over Spinoza’s behandeling van het thema kwaad. Er zijn in diverse talen boeken verschenen met de titel Spinoza’s brieven over het kwaad.
Over het kwaad in de vroegmoderne filosofie verscheen eerder

Elmar J. Kremer & Michael J. Latzer (Eds.), The Problem of Evil in Early Modern Philosophy. University of Toronto Press, 2001 - 179 pagina's – books.google

Daarin was het 4e hoofdstuk bijgedragen door Graeme Hunter: “Spinoza: A Radical Protestant?” books.google direct naar dat hoofdstuk;

en het 5e hoofdstuk van de hand van Steven M. Nadler: “Spinoza in the Garden of Good and Evil” - books.google direct naar dat hoofdstuk;

De briefwisseling met Van Bleyenbergh komt bij Marshall kort aan bod. Adam komt bij hem niet aan de orde – dat zou een bijzaak zijn. Hij houdt zich aan de hoofdzaak, waarin Spinoza door zijn werken heen behoorlijk consistent is.
 

Tot slot nog dit. Wat mij opvalt uit de titels van de hoofdstukken die op de website van Routledge worden gegeven, is dat er geen hoofdstuk bij is over Pierre Bayle (1647 -1706) en dat waar deze én zo grote invloed heeft gehad in de 18e eeuw én niet minder dan Leibniz (1646 - 1716), zijn tijdgenoot, zich bezighield met het probleem van het kwaad. Het hoofdstuk over Leibniz volgt na Spinoza; Bayle kreeg geen hoofdstuk. In
Steven Nadler (Ed.), A Companion to Early Modern Philosophy [John Wiley & Sons, 2008] schreef Todd Ryan het hoofdstuk over Pierre Bayle die daarin een paragraaf had die als volgt begint [cf books.google]
Hierna laat de auteur uitvoerig zien hoe Bayle worstelde met het kwaad - een probleem zoals Spinoza het niet kende, zoals Marshall duidelijk laat zien.
* * *
Toevoeging: hoe "het kwaad" a.h.w. een eeuwigdurend onderwerp  is blijkt o.a. eruit dat 't Franse Philosophie Magazine,  nadat het februari-nummer van 2016 al "Le bien et le mal" als thema had, vorige maand weer eens een special wijdde aan "Le Mal." Spinoza - de spelbreker - zal er wel niet in voorkomen, denk ik.
 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten